Jak skutecznie zabezpieczyć swoje należności od gospodarstw rolnych? Sprawdzone metody dla wierzycieli

Windykacja wierzytelności od gospodarstw rolnych to proces obarczony wieloma trudnościami, które mogą uniemożliwić odzyskanie wierzytelności  na etapie postępowania egzekucyjnego. Jednym z największych wyzwań są przepisy szczególne, które ograniczają możliwość egzekucji z ruchomości i nieruchomości rolników. Coraz częściej spotykaną przeszkodą są również postępowania restrukturyzacyjne oraz upadłościowe, inicjowane przez rolników.  Najlepszym sposobem na zapobieganie tego typu problemom jest odpowiednie zabezpieczenie wierzytelności jeszcze przed popadnięciem dłużnika w zwłokę.

Metody zabezpieczenia wierzytelności na etapie przedsądowym

Istnieje wiele sposobów umownego zabezpieczenia wierzytelności. Wybór konkretnej metody powinien zależeć głównie od wartości wierzytelności oraz możliwości uzyskania zabezpieczenia. W przypadku wierzytelności o dużych wartościach, warto rozważyć następujące rozwiązania:

weksel in blanco – opcja ta, zwłaszcza z poręczeniem wekslowym współmałżonka rolnika, znacznie ułatwia późniejszą egzekucję z nieruchomości dłużnika. Co więcej, wniesienie pozwu opartego na wekslu pozwala szybciej uzyskać tytuł wykonawczy przeciwko dłużnikowi oraz zmniejsza opłatę sądową aż o 75%!

• zawarcie umowy zastawu rejestrowego – w gospodarstwach rolnych często znajdują się wartościowe maszyny. Zastaw rejestrowy pozwala na szybkie i skuteczne zaspokojenie roszczenia z konkretnego składnika majątku dłużnika, bez konieczności wytaczania powództwa. Dodatkowo, świadomość zabezpieczenia w formie zastawu może motywować dłużnika do priorytetowego traktowania tej wierzytelności;

• hipoteka umowna na nieruchomości – sprawdzi się szczególnie w przypadku ogłoszenia upadłości dłużnika;

• umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie – pozwala na przejęcie własności określonych dóbr do momentu uregulowania długu.

Wybór odpowiedniego rodzaju zabezpieczenia warto  skonsultować z radcą prawnym. Pomoże on dostosować formę zabezpieczenia do wartości wierzytelności, dostępnych środków finansowych oraz czasu potrzebnego na ustanowienie zabezpieczenia.

Zabezpieczenie wierzytelności na etapie sądowym

W przypadku wierzytelności o mniejszej wartości, skutecznym rozwiązaniem jest uzyskanie sądowego postanowienia o zabezpieczeniu. Umożliwia ono złożenie wniosku do komornika o wykonanie zabezpieczenia z wybranych składników majątku dłużnika, takich jak:

• rachunki bankowe,

• należności podatkowe (np. VAT czy akcyza).

Element zaskoczenia sprawia, że ten sposób zabezpieczenia często okazuje się bardzo skuteczny, a jego wdrożenie nie wymaga znacznych nakładów finansowych.

Jeśli wierzyciel posiada informacje o nieruchomościach należących do dłużnika, warto również uzyskać zabezpieczenie w formie zakazu zbywania nieruchomości lub ustanowienia hipoteki przymusowej.

Korzyści z ustanowienia hipoteki przymusowej na etapie egzekucji

Nawet egzekucje wypadające bezskuteczne np. z powodu złej woli dłużnika, który skarży wszystkie czynności w toku egzekucji czy jego trudnej sytuacji finansowej, hipoteka przymusowa okazuje się skutecznym zabezpieczeniem. Choć jej efekty mogą być odczuwalne dopiero po latach, często pozwala na pełne odzyskanie wierzytelności. Co więcej, w przypadku ogłoszenia upadłości dłużnika, hipoteka przymusowa daje pierwszeństwo zaspokojenia wierzyciela.

Wnioski i rekomendacje

Odpowiednie zabezpieczenie wierzytelności jeszcze przed pojawieniem się problemów płatniczych znacząco zwiększa szanse na ich skuteczne odzyskanie. Firmy współpracujące z rolnikami, takie jak dostawcy maszyn rolniczych, materiału siewnego czy weterynarze, którzy borykają się z problemem niezapłaconych faktur, powinny podejmować aktywne działania w tym zakresie. Współpraca z radcą prawnym przy wyborze najlepszej formy zabezpieczenia może znacząco wpłynąć na powodzenie procesu egzekucji i odzyskanie należnych środków.

‍

Elżbieta Koczerska, radca prawny, Associate w CK Partners

‍